Οι νεότερες γενιές, ειδικότερα μετά τους GenZ, χαρακτηρίζονται ως οι «γενιές των διαδοχικών κρίσεων» με την οικονομική να διαδέχονται κρίσεις υγειονομικές, κοινωνικοπολιτικές, ψυχοκοινωνικές. Ας δούμε τα πράγματα στην ιστορική τους κλίμακα
και ας μη ξεχνάμε ότι είμαστε πολιτισμικά προϊόντα των καιρών μας. Μετά την πανδημία παρατηρούνται κοσμογονικές μετατοπίσεις στον τρόπο σκέψης περί της εργασίας και της θέσης που αυτή λαμβάνει στη συνείδηση των εργαζομένων, ανάμεσα στις προτεραιότητες τους, κάτι που επιβεβαιώνεται σε έρευνα της Workmonitor (2021), όπου για το 59% Ελλήνων εργαζομένων η προσωπική ευτυχία και η ισορροπία προσωπικής – επαγγελματικής ζωής υπερτερούν της καριέρας και της «μητριάς» εταιρίας κατόπιν ματαιώσεων, εργασιακής ανασφάλειας και ανεπαρκούς ηγεσίας και οργανωσιακής κουλτούρας.
Σε αυτό το σημείο εμφανίζεται η «Σιωπηλή Παραίτηση», η ακόλουθος της «Μεγάλης Παραίτησης», μία τάση που σκιαγραφεί εργαζόμενους να πράττουν σε πλήρη συνείδηση και περήφανα το ελάχιστο απαιτούμενο στην εργασία τους αυστηρά εντός πλαισίου αρμοδιοτήτων και χωρίς καμία διάθεση για επιπλέον συνεισφορά, ανάληψη ευθυνών, ανέλιξη. Η δημιουργικότητα και η επαγγελματική αφοσίωση συνθλίβονται σιωπηλά κάνοντας τους ιθύνοντες κατά περίπτωση μάνατζερς να αγωνιούν για το εργασιακό μέλλον. Οι εργαζόμενοι απαιτούν εργασιακά περιβάλλοντα, «φυτώρια» ευζωίας και
επαγγελματικής ανάπτυξης και όχι χώρους παραγωγής άγχους, στρες, ανησυχίας και ανισορροπίας με οτιδήποτε άλλο δύναται να περιλαμβάνει η «έξω-εργασιακή» καθημερινότητα.
Ας εξετάσουμε τη συνθήκη. Οι υπερβολικές απαιτήσεις και η αρνητική ηγεσία αναγκάζουν τους εργαζόμενους να υπέρ – εκμεταλλεύονται τις εξωτερικές και εσωτερικές «πηγές» τους – τους σωματικούς, ψυχολογικούς, συναισθηματικούς και οργανωτικούς μηχανισμούς που χρησιμοποιούν προς επίτευξη των εργασιακών στόχων, συνθήκη που τους οδηγεί σε εξάντληση, ενώ παράλληλα, περιορίζεται αισθητά η επαγγελματική ικανοποίηση κάτι που έχει ως απόρροια μία γενικότερη στάση παραίτησης και μακροπρόθεσμα την παντελή απουσία εργασιακής δέσμευσης. Οι έρευνες δείχνουν ότι οι εργαζόμενοι παραιτούνται σιωπηλά όταν νιώθουν ότι έχουν μειωμένη αίσθηση ελέγχου και επιρροής στο εργασιακό περιβάλλον ως προς την εμπλοκή στις αποφάσεις και την ηγεσία, όταν δηλαδή παραβλέπεται η επιθυμία τους να συμπεριλαμβάνονται στην λήψη των εργασιακών αποφάσεων που αφορούν τους ίδιους ή την πορεία του οργανισμού που εργάζονται. Η έλλειψη συμπερίληψης του εργαζόμενου από την ηγεσία, αυτή η αίσθηση αδυναμίας επιρροής και ελέγχου της ίδιας εργασίας και η απόρριψη που το άτομο βιώνει έπειτα από αυτή την κατάσταση καθιστούν το ίδιο ευάλωτο στην εμφάνιση επαγγελματικής εξουθένωσης.
Η «Σιωπηλή Παραίτηση»
Η «Σιωπηλή Παραίτηση» αφορά την ελληνική αγορά εργασίας και μπορεί να λειτουργήσει είτε ως απειλή είτε ως ευκαιρία για αναθεώρηση της εργασιακής κουλτούρας. Πού βρίσκεται η λύση ανάμεσα σε εργοδοσία και εργαζομένους; Το υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με την ΑμΚΕ ΙΑΣΙΣ και το Κέντρο Υποστήριξης Εργαζομένων «Iasis at Work» στη Θεσσαλονίκη σας προτείνουν ψυχοκοινωνική και επαγγελματική υποστήριξη – ενδυνάμωση και ψυχο-εκπαίδευση τόσο σε επίπεδο μάνατζερς στις πρακτικές ηγεσίας με θετικό πρόσημο και την πρόληψη του mobbing, όσο και των εργαζομένων στη διαχείριση και πρόληψη του συνδρόμου επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout) και του εργασιακού άγχους καθώς και στην εύρεση του πολυπόθητου νοήματος στην εργασία. Η προσέγγιση πραγματοποιείται μέσω τεχνικών εκπαίδευσης ενηλίκων και βιωματικής μάθησης και στοχεύει στην ανάπτυξη των ήπιων δεξιοτήτων και την επανένταξη στην αγορά εργασίας. Πόσο τυχαίο να είναι ότι η πρώτη κλίμακα μέτρησης της «Σιωπηλής Παραίτησης» ανήκει σε ελληνική ερευνητική ομάδα και σε ελληνικό δείγμα 1868 εργαζομένων με τους νεότερους ηλικιακά να ορίζονται ως “quiet quitters” με υψηλά επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης; Αν τολμάτε, απαντήστε ειλικρινά: «Πόσο συχνά έχεις σκεφτεί σοβαρά να αφήσεις τη τωρινή σου εργασία;» (QQS) (Galanis et al.,2023).
Γράφει η Κατερίνα Γκικοπούλου, Σύμβουλος Σταδιοδρομίας-Εκπαιδεύτρια (MSc, MA)
Κέντρο Ημέρας Υποστήριξης Εργαζομένων & Ανέργων “IASIS | At Work”
Το Κέντρο Ημέρας Υποστήριξης Εργαζομένων & Ανέργων “IASIS | At Work” αποτελεί μια καινοτόμα πρωτοβουλία σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Λειτουργεί από το 2023 επι της οδού Δελφών 228 και Μερκουρίου και εντάσσεται στην 4η ΥΠΕ της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης, στη Διοικητική Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας
Ειδικότερα:
Οι δράσεις μας περιλαμβάνουν ατομικές και ομαδικές ψυχοεκπαιδεύσεις σε εργαζόμενους και ανέργους με εταιρίες/οργανισμούς/συλλόγους.
Οι ψυχοεκπαιδεύσεις λαμβάνουν χώρα με βάση τις αρχές της εκπαίδευσης ενηλίκων και της βιωματικής μάθησης. Το επιστημονικό προσωπικό απαρτίζεται από ειδικούς στη ψυχική υγεία καθώς και την επαγγελματική ανάπτυξη και ειδικεύεται στους παρακάτω τομείς:
- Εργασιακό άγχος & σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης (burnout): Πρόληψη και θεραπεία
- Επαγγελματική ανάπτυξη – σχεδιασμό σταδιοδρομίας (upskilling, reskilling, επαγγελματική προσαρμοστικότητα, ανθεκτικότητα στις εργασιακές αλλαγές, συμβουλευτική εκπαίδευσης)
- Ηγεσία με θετικό πρόσημο (managers academy)
- Ισορροπία ζωής και ευεξία
- Εργασιακός εκφοβισμός (mobbing)/ Παρενόχληση στην εργασία
Υγιής επικοινωνία στον χώρο εργασίας/διαχείριση συγκρούσεων - Ψυχομετρικά εργαλεία διάγνωσης αναγκών ανά εταιρεία/σύλλογο/φορέα
- Ανάπτυξη & υλοποίηση Εθνικών & Ευρωπαϊκών ερευνητικών προγραμμάτων
- Εθελοντισμός & ενεργός πολιτειότητα
Περισσότερες πληροφορίες για το Κέντρο Ημέρας: https://www.facebook.com/groups/iasis.atwork
Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μας με τους εξής τρόπους:
- Τηλεφωνικά: 2314071423
- Email: atwork@iasismed.eu
Μαζί καταφέρνουμε περισσότερα!
Το έργο εντάσσεται στο Εθνικό Πρόγραμμα Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0., με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης NextGenerationEU.