Στη σύγχρονη εποχή κυριαρχεί η δυναμική των νέων τεχνολογιών. Αναντίρρητα, τα επιτεύγματά τους εξελίσσονται σ’ έναν εντυπωσιακό βαθμό προσελκύοντας το ενδιαφέρον όλο και περισσότερων ανθρώπων. Πολλοί κλάδοι τους είναι αυτοί που συναρπάζουν αλλά την πρώτη θέση κατέχει αυτός της αυτοφωτογράφισης, Φυσικά, πλαισιώνεται από ένα φάσμα δυνατοτήτων που μετατρέπουν τη διαδικασία της αυτοφωτογράφισης σε μία μαγική εμπειρία και προωθούν τη δημοσίευση καθημερινών στιγμών σε ηλεκτρονικές πλατφόρμες. Συνεπώς, ποικίλοι παράγοντες διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο, προκειμένου το φαινόμενο αυτό να επικρατεί στις μέρες μας.
Αρχικά, η αυτοφωτογράφιση οφείλεται στην επιθυμία του ανθρώπου να απαθανατίζει τις στιγμές του. Αυτό ερμηνεύεται από την αγάπη του στην απόκτηση αναμνήσεων που ξεπερνούν τα νοητά όρια και πραγματώνονται. Έτσι, εκείνος έχει τη δυνατότητα ανά πάσα στιγμή να ανατρέξει στο φωτογραφικό του υλικό και να αναζητήσει στιγμές του εαυτού του. Η αυτοφωτογράφιση πηγάζει και από την τάση του για αυτοεπιβεβαίωση. Αιτία αυτού είναι ότι αδυνατεί να καλύψει την ανάγκη για νόημα ύπαρξης και εξαρτάται από την επιδοκιμασία ή αντίθετα την αποδοκιμασία του ηλεκτρονικού του περίγυρου. Εξαιτίας της ανασφάλειάς του λοιπόν προβαίνει στην προώθηση της ωραιότατης εικόνας του εαυτού του, ώστε να προσδώσει σημασία στην ύπαρξή του.
Επιπρόσθετα, πολλοί άνθρωποι γοητεύονται από την προβολή. Αναμφίβολα, η προβολή ταυτίζεται με έναν «ζωντανό οργανισμό» που με την ιδιαίτερη ταυτότητά της προσελκύει. Τους δίνει την ευκαιρία να προκαλέσουν είτε θετικά είτε αρνητικά το κοινό τους, με απώτερο σκοπό να ασχοληθούν μαζί τους. Πρόκειται για μία τακτική που προωθείται έντονα από τις Κοινωνικές Δικτυώσεις. Εκείνες είναι που υποδαυλίζουν τη μαζοποίηση, την τυποποίηση και τη συμφωνία όλων στο να ασπάζονται τις επίκαιρες συνήθειες. Μ’ άλλα λόγια, για να ικανοποιήσουν τα οικονομικά τους συμφέροντα, ωθούν τους ανθρώπους στην εμπορευματοποίηση της προσωπικής τους ζωής.
Συμπληρωματικά, η διαδικασία αυτή επιτρέπει σε πολλούς την ένταξή τους σε κοινωνικές ομάδες. Ο κόσμος της φωτογραφίας – και ό,τι συνεπάγεται αυτός – αποτελεί μια «βεντάλια» κοινών ενδιαφερόντων που φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά. Οι τελευταίοι συχνά εντυπωσιάζονται από ό,τι βλέπουν και δε διστάζουν να επικοινωνήσουν να επικοινωνήσουν, ώστε να μάθουν περισσότερα σχετικά με την κάθε απεικόνιση. Άρα, η δημοσίευση φωτογραφικού υλικού θα μπορούσε να ανοίξει νέους ορίζοντες στην κοινωνικοποίηση. Τέλος, για πολλούς ανθρώπους συνιστά μέσο βιοπορισμού. Με επιστημονικές τεχνικές θεαματοποιούν κομμάτια της ζωής τους, διαφημίζονται και επομένως αποκτούν χρήματα.
Συμπερασματικά, θα ήταν ουτοπική κάθε προσπάθεια του ανθρώπου να απαγκιστρωθεί από το μοντέλο που κυριαρχεί στην εποχή του. Σε κάθε περίπτωση, καλό θα ήταν να αποκτήσει αυτογνωσία, για να αντιστέκεται στη ναρκισσιστική ωραιοπάθεια της αυτοφωτογράφισης. Βασική του αρχή πρέπει να είναι η προστασία της ιδιωτικότητάς του, ώστε η ζωή του να μη γίνεται προϊόν διαπόμπευσης αλλά να μετατρέπεται σε κλοιό αγάπης, σεβασμού και θαυμασμού, αφού όπως έλεγε ο Μπέρτραντ Ράσσελ «Ένας είναι ο δρόμος της προόδου, τόσο στην αγωγή όσο και σε όλες τις ανθρώπινες εκδηλώσεις: η επιστήμη σε σύζευξη με την αγάπη. Χωρίς επιστήμη η αγάπη είναι ανίσχυρη. Χωρίς αγάπη η επιστήμη είναι καταστρεπτική.»
Γράφει η Νεκταρία Γκόφα